Tonyukuk Anıtı 720 yılında Göktürk
devleti veziri Tonyukuk adına dikilmiştir. Kitabede Tonyukuk, anılarını ve
dönemin tarihini anlatmıştır. Anlatımda, atasözlerine bolca yer verilmiştir.
Kültigin Anıtı
732 yılında dikilen anıt Yolluğ Tigin tarafından yazılmıştır. Anıtta Kültigin in ölümü ve yas töreni anlatılmıştır.
Bilge Kağan Anıtı
735 tarihini taşır. Bilge Kağan ın yiğitlikleri ve Türk milletine iletmek istediği mesajlar anıtın içeriğini oluşturur. Bu anıt da Yolluğ Tigin tarafından yazılmıştır.
Göktürk (Orhun) Kitabelerinin Özellikleri
Ø Türklerin ilk yazılı eseridir.
Ø Doğu Göktürklerin tarihine ışık tutar.
Ø Söylev türünde yazılmıştır.
Ø Oldukça gelişmiş ve işlenmiş bir dil kullanılmıştır.
Ø Türk dilinin gelişmişlik düzeyine ilişkin etraflı bilgiler edinilebilir.
Ø Hem dinî hem de din dışı konular işlenmiştir.
Ø Tarih, coğrafya ve edebiyata kaynak olacak niteliktedir.
Ø Türk tarihini, toplumun yaşam biçimini, dünyaya bakış tarzını ortaya koyar.
Ø Kitabelerde idarecilerin ve sultanların halkı aydınlatması, yaptıklarının hesabını halka vermesi söz konusudur.
Ø Kitabeleri Strahlenberg bulmuş, 1893 te Wilhelm Thomsen okumuştur.
Ø Bir yüzleri Göktürk alfabesiyle, diğer yüzleri Çince yazılmıştır.
Orhun (Göktürk) Yazıtlarının Özellikleri
Milattan sonra 8. yüzyılda ortaya konulan bu yazıtlar, Türk edebiyatının ilk yazılı örnekleridir. Yazıtlarda dağılan Göktürkleri Bilge Kağan ve kardeşi Kültiğin tarafından, bir araya getirilişi ve Göktürk devletinin yeniden kuruluşu anlatılmaktadır.
Orhun yazıtları, dikili üç büyük taştan ibarettir.
a)Vezir Tonyukuk Anıtı (720)
Vezir Tonyukuk, Çinlilerle yapılan savaşları anı şeklinde yazdırmıştır.
b)Kültiğin Anıtı
Bu anıtı Bilge Kağan Kültiğin adına diktirmiştir
Kültigin Anıtı
732 yılında dikilen anıt Yolluğ Tigin tarafından yazılmıştır. Anıtta Kültigin in ölümü ve yas töreni anlatılmıştır.
Bilge Kağan Anıtı
735 tarihini taşır. Bilge Kağan ın yiğitlikleri ve Türk milletine iletmek istediği mesajlar anıtın içeriğini oluşturur. Bu anıt da Yolluğ Tigin tarafından yazılmıştır.
Göktürk (Orhun) Kitabelerinin Özellikleri
Ø Türklerin ilk yazılı eseridir.
Ø Doğu Göktürklerin tarihine ışık tutar.
Ø Söylev türünde yazılmıştır.
Ø Oldukça gelişmiş ve işlenmiş bir dil kullanılmıştır.
Ø Türk dilinin gelişmişlik düzeyine ilişkin etraflı bilgiler edinilebilir.
Ø Hem dinî hem de din dışı konular işlenmiştir.
Ø Tarih, coğrafya ve edebiyata kaynak olacak niteliktedir.
Ø Türk tarihini, toplumun yaşam biçimini, dünyaya bakış tarzını ortaya koyar.
Ø Kitabelerde idarecilerin ve sultanların halkı aydınlatması, yaptıklarının hesabını halka vermesi söz konusudur.
Ø Kitabeleri Strahlenberg bulmuş, 1893 te Wilhelm Thomsen okumuştur.
Ø Bir yüzleri Göktürk alfabesiyle, diğer yüzleri Çince yazılmıştır.
Orhun (Göktürk) Yazıtlarının Özellikleri
Milattan sonra 8. yüzyılda ortaya konulan bu yazıtlar, Türk edebiyatının ilk yazılı örnekleridir. Yazıtlarda dağılan Göktürkleri Bilge Kağan ve kardeşi Kültiğin tarafından, bir araya getirilişi ve Göktürk devletinin yeniden kuruluşu anlatılmaktadır.
Orhun yazıtları, dikili üç büyük taştan ibarettir.
a)Vezir Tonyukuk Anıtı (720)
Vezir Tonyukuk, Çinlilerle yapılan savaşları anı şeklinde yazdırmıştır.
b)Kültiğin Anıtı
Bu anıtı Bilge Kağan Kültiğin adına diktirmiştir
c)Bilge Kağan Anıtı (735)
Bu anıt, Bilge Kağan'ın ölümünden sonra oğlu tarafından diktirilmiştir.
Orhun anıtlarının yazarı Yuluğ Tiğin'dir.
Dil, yabancı etkilerden uzak ve yalın bir Türkçe dir. Yazıtlarda yer yer gerçekçi tarih dili, yer yer eleştiri cümleleri, yer yer de güçlü bir söylev dili kullanılmıştır.
Yazıtlarda aliterasyonlu (ses tekrarına yalı) bir söyleyiş vardır.
Orhun yazıtlarında Türk ulusunun benliğini unutmaması ve birlik olması gerektiği düşmanların tatlı sözlerine, güzel hediyelerine aldanmayıp uyanık olması gerektiği vurgulanmıştır
Bu anıt, Bilge Kağan'ın ölümünden sonra oğlu tarafından diktirilmiştir.
Orhun anıtlarının yazarı Yuluğ Tiğin'dir.
Dil, yabancı etkilerden uzak ve yalın bir Türkçe dir. Yazıtlarda yer yer gerçekçi tarih dili, yer yer eleştiri cümleleri, yer yer de güçlü bir söylev dili kullanılmıştır.
Yazıtlarda aliterasyonlu (ses tekrarına yalı) bir söyleyiş vardır.
Orhun yazıtlarında Türk ulusunun benliğini unutmaması ve birlik olması gerektiği düşmanların tatlı sözlerine, güzel hediyelerine aldanmayıp uyanık olması gerektiği vurgulanmıştır
Göktürk (Orhun) Kitabelerinin
Özellikleri
Ø Türklerin ilk yazılı eseridir.
Ø Doğu Göktürklerin tarihine ışık tutar.
Ø Söylev türünde yazılmıştır.
Ø Oldukça gelişmiş ve işlenmiş bir dil kullanılmıştır.
Ø Türk dilinin gelişmişlik düzeyine ilişkin etraflı bilgiler edinilebilir.
Ø Hem dinî hem de din dışı konular işlenmiştir.
Ø Tarih, coğrafya ve edebiyata kaynak olacak niteliktedir.
Ø Türk tarihini, toplumun yaşam biçimini, dünyaya bakış tarzını ortaya koyar.
Ø Kitabelerde idarecilerin ve sultanların halkı aydınlatması, yaptıklarının hesabını halka vermesi söz konusudur.
Ø Kitabeleri Strahlenberg bulmuş, 1893 te Wilhelm Thomsen okumuştur.
Ø Bir yüzleri Göktürk alfabesiyle, diğer yüzleri Çince yazılmıştır.
Ø Türklerin ilk yazılı eseridir.
Ø Doğu Göktürklerin tarihine ışık tutar.
Ø Söylev türünde yazılmıştır.
Ø Oldukça gelişmiş ve işlenmiş bir dil kullanılmıştır.
Ø Türk dilinin gelişmişlik düzeyine ilişkin etraflı bilgiler edinilebilir.
Ø Hem dinî hem de din dışı konular işlenmiştir.
Ø Tarih, coğrafya ve edebiyata kaynak olacak niteliktedir.
Ø Türk tarihini, toplumun yaşam biçimini, dünyaya bakış tarzını ortaya koyar.
Ø Kitabelerde idarecilerin ve sultanların halkı aydınlatması, yaptıklarının hesabını halka vermesi söz konusudur.
Ø Kitabeleri Strahlenberg bulmuş, 1893 te Wilhelm Thomsen okumuştur.
Ø Bir yüzleri Göktürk alfabesiyle, diğer yüzleri Çince yazılmıştır.
0 yorum:
Yorum Gönder